رتبه بندی اعتباری شرکت ها

امروزه با رتبه بندی اعتباری شرکت ها به راحتی می توان معتبر بودن یک شرکت را در قیاس با سایر شرکت ها مورد ارزیابی قرار داد. به این صورت که شاخص هایی در رتبه بندی اعتباری شرکت ها مد نظر قرار گرفته است که بر حسب آن ها، شرکت ها را رتبه بندی می کنند و رتبه ای بین 1 تا 5 برای آن ها در نظر می گیرند. شرکت هایی که از اعتبار بسیار بالایی بهره مند باشند، با علامت AAA نشان می دهند که نشانگر درجه یک و بالاترین سطح رتبه بندی آن هاست و به همین ترتیب سایر شرکت ها را در درجه دوم به بعد رتبه بندی می شوند. تا شرکت هایی با رتبه بندی اعتباری پایین سطح خود را بدانند و تلاش خویش را چندین برابر کنند و شرکت های درجه یک نیز تلاش خود را روز به روز بیشتر کرده تا همچنان در صدر رتبه بندی شرکت ها بدرخشند. بنابراین رتبه بندی اعتباری شرکت ها تأثیر بسزایی در روند رو به جلو و ارتقاء سطح کیفی شرکت ها دارد. در ادامه با برخی از شاخص های رتبه بندی اعتباری شرکت ها بیش از پیش آشنا می شویم.

شاخص های رتبه بندی اعتباری شرکت ها

همان طور که گفته شد شرکت ها را بر اثر شاخص ها و فاکتورهای متعدد و گوناگونی رتبه بندی اعتباری می کنند. به طور کلی رتبه بندی شامل دو زیرگروه رتبه بندی اوراق بهادار و رتبه بندی اعتباری شرکت هاست. معیار رتبه بندی اوراق بهادار به واسطه پایین آوردن سطح نکول یا تأخیر در بازپرداخت اوراق می باشد. اما معیار و فاکتور اصلی رتبه بندی شرکت ها به واسطه سنجش و ارزیابی بی طرفانه ای می باشد که نشان دهنده وضعیت کلی یک شرکت می باشد و به طور کلی رتبه بندی اعتباری شرکت ها، میزان پای بندی شرکت مذکور را به تعهدات خویش نشان می دهد.

به طور کلی شاخص های تأثیرگذار در رتبه بندی اعتباری شرکت ها را می توان در دو زیرگروه بزرگ متغیرهای کیفی (وضعیت کسب و کار شرکت) و متغیرهای کمی ( وضعیت مالی شرکت) تقسیم بندی نمود که هر یک از این زیرگروه ها خود به دسته بندی های مختلف زیادی طبقه بندی می شوند که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.

1. متغیرهای کیفی (محیط کسب و کار)

محیط کسب و کار در شرکت ها به عنوان یکی از متغیرهای کیفی شناخته می شود که خود شامل شاخص های متنوع تأثیرگذاری در رتبه بندی اعتباری می باشد. از جمله این شاخص ها می توان به: عوامل صنعت (ریسک صنعت، تکنولوژی های جدید به کار گرفته شده در صنعت، رشد و ترقی صنعت در قیاس با سایر شرکت ها، حضور صنعت در بازارهای بین المللی و...)، محیط عملیاتی ( تنوع جغرافیایی، مدیریت موجودی کالا و...)، وضعیت رقابتی ( تنوع محصولات، روابط با مشتریان، سابقه شرکت در قیاس با سایر شرکت ها و...)، کیفیت مدیریت ( تجربه مدیران شرکت، سطح تحصیلات آن ها، استراتژی شرکت و...)، راهبری شرکت ( درصد سهامداران شرکت، اندازه هیئت مدیره، کیفیت حسابرسی و...)، محیط حسابداری ( روش حسابداری گردش کالای مورد نظر شرکت، سیاست تقسیم سود شرکت و...) اشاره کرد. توجه به هر یک از این متغیرها در محیط کسب و کار در بالا و پایین رفتن رتبه بندی اعتباری شرکت ها بسیار تأثیرگذار می باشد.

2. متغیرهای کمی ( وضعیت مالی)

وضعیت مالی شرکت نیز به عنوان متغیر کمی تأثیر زیادی در رتبه بندی اعتباری شرکت ها دارد و خود شامل شاخص های متنوع و گوناگونی است که از جمله آن ها می توان به این موارد اشاره کرد: نسبت های سودآوری ( بازده دارایی، حاشیه سود خالص و ناخالص و...)، نسبت های نقدینگی (نسبت نقدی، نسبت آنی، نسبت جاری و...)، نسبت های پوششی( پوشش بهره سود قبل از مالیات و بهره و استهلاک و...)، نسبت های فعالیت (گردش موجودی کالا، گردش دارایی و...)، نسبت های ساختار (اهرم مالی و...) و برخی صورت های مالی دیگر.